Vogel van de maand juli/augustus Nachtzwaluw

De mysterieuze nachtzwaluw broedt in Nederland op heidevelden, zandverstuivingen en in open dennenbossen. Nachtzwaluwen broeden op de grond, op kale bodem. In de avond en nacht vangen ze grote insecten (nachtvlinders) tijdens de vlucht. De nachtzwaluw is een langeafstandstrekker die overwintert in tropisch Afrika. Zijn geluid is een zeer kenmerkende ratel.

Het is een bruingrijze vogel met beigewitte en zwarte onderdelen. Rust overdag in de lengte van een tak en door z’n schutkleuren daarmee zo goed als onzichtbaar. Vliegt geruisloos en wendbaar, biddend en dan weer glijdend. Vangt insecten in de vlucht. Heeft hele witte vleugelvlekken en staarthoeken. Die ontbreken bij vrouwtjes en jonge vogels. Het geluid is een karakteristiek ratelend geluid dat van ver te horen is. Meestal alleen in het donker en in de broedtijd te horen: “Tjurrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr….urrrrrrrrrrrrrr.” Slaat ook met vleugels tegen elkaar tijdens de balts. Als de man een vrouwtje ziet vertraagt de ratel.

Broedt van mei tot augustus. Heeft 1-2 broedsels per jaar (tweede broedsel ineengeschoven met eerste), met 1-2 eieren. Broedduur 17-21 dagen (vanaf het moment dat beide eieren gelegd zijn). Maakt geen nest, eieren op kale bodem onder een boom, bosje of struik. Het vrouwtje zit op de eieren. Als het vrouwtje een tweede nest begint, neemt het mannetje het eerste nest over. De jongen zijn met 30-35 dagen zelfstandig en beginnen vanaf dag 15 met vliegoefeningen. De nachtzwaluw broedt in Nederland op heidevelden, zandverstuivingen en in open dennenbossen. In Nederland broeden ze op de Veluwe en in Brabant. Er zijn kleinere populaties in Drenthe, Limburg en Overijssel. Ook op steeds meer plaatsen in de duinen.

Langs de gehele Nederlandse kust werden in 2019 meer dan 40 territoria geteld. Op Texel werden er in 2019 zeven territoria gevonden. Een nieuw record. De Nachtzwaluw broedde in het verre verleden ook al op Texel maar werd na lange afwezigheid pas weer in 2008 als broedvogel teruggevonden. De totale Nederlandse populair bedraagt naar schatting ruim 3.000 broedpaar.

De Nachtzwaluw is een langeafstandstrekker die in tropisch Afrika overwintert, vooral in oostelijke en zuidelijke delen van het continent. Trekt vanaf voornamelijk eind augustus – begint al in juli – in een breed front in zuidwestelijke richting, wegtrek die aanhoudt tot oktober/november. Vanaf maart trekken ze in omgekeerde richting om in april-mei weer in het broedgebied aan te komen.