Vogels in juli en vogeltips voor augustus 2019

Juli, de maand dat de steltlopers weer begonnen zijn aan de trek, en de vogelaars zo langzamerhand tegen het einde van de maand weer kriebels krijgen om naar buiten te gaan. Op het vogeleiland Texel is het ondertussen niet alleen druk qua vogels, maar ook qua toeristen. Wanneer je goed oplet, zie je tussen alle toeristen veel jonge vogels in de duindoorns of de bosjes zitten. De vogels zijn er dus wel! Vanwege de broedsels houden pa en ma zich stil, en daarom lijkt het voor velen alsof er heel weinig vogels te vinden zijn. In veel tuinen zul je bijvoorbeeld ook familiegroepen mezen of andere soorten tuinvogels tegenkomen.

De rietvogels zoals de karekieten en de rietzangers houden zich ook een beetje gedeisd. Ook zij doen dit vanwege hun jongen. Maar eind juli en begin augustus lopen de aantallen van deze soorten juist weer op vanwege doortrek uit het noorden. Ook maken we dan weer kans op soorten als waterrietzanger, te herkennen aan zijn contrastrijke koptekening en rugtekening. Maar pas op een juveniele rietzanger kan er verraderlijk veel op lijken.

De rosse grutto is één van de signalen voor de najaarstrek. Rosse Grutto’s trekken eind april/begin mei voorbij Texel, en in eind juli/begin Augustus komen ze ook op de terugweg weer hierlangs. Het is dan mogelijk om flinke aantallen tegen te komen. Bij rosse grutto’s zijn overwinterende én overzomerende individuen ook wel te vinden in Nederland en op Texel. Het grootste aantal in juli op Texel is 2500 exemplaren geweest op de Schorren.

Ook de kanoet wordt in juli in grote aantallen gezien. De vogels komen dan uit hun broedgebied en komen dan op Texel en in de Waddenzee om weer even bij te tanken en door te trekken. Ook voor deze soort geldt dat er ook overwinteraars worden gezien. De kanoet kent zes ondersoorten, die allen een ander broedgebied kennen. Bij het koninklijk Nederlands instituut voor onderzoek der zee (NIOZ) wordt veel onderzoek gedaan naar de vogels. Onderzoek wijst uit dat er hier ondersoorten uit Groenland, maar ook uit midden/oost-Siberië en Alaska/Canada voorkomen. Ongelooflijk wat zo’n klein steltlopertje kan vliegen! Op Texel vind je deze steltloper bij laag water op het wad, en bij hoog water, op de vanzelfsprekende hoogwatervluchtplaatsen zoals Volharding, Utopia, de Schorren en ook in de Mokbaai kan je ze tegenkomen.

Ook Kemphanen, onze variabele pareltjes, komen hier langs voor hun najaarstrek. Interessant om te weten is dat hun voorjaarstrek niet via dezelfde route gaat, maar kemphanen Oostelijker van ons vaak doortrekken. Deze stelt kun je tegenkomen in graslanden. Op Texel is de vogelkijkhut bij Dijksmanshuizen momenteel goed voor de kemphanen.

In juli zijn ook veel plevieren te vinden zoals de goudplevier en de zilverplevier. Echter de kleinere plevieren zoals de bontbek- en de kleine plevier zijn nu ook te vinden op het eiland. Ook de kleinere strandlopers zoals de krombek, de kleine en de bonte strandloper zijn weer op doortrek en zijn in juli in leuke groepjes op veel verschillende plekken gezien. Ook in augustus is dit nog mogelijk. Met hoogwater bieden de gebieden als Ottersaat, Wagejot, Utopia, Grote Vlak en Dijkmanshuizen de meeste kans.

De laatste maar niet de minste steltloper groep zijn de ruiters! De zwarte ruiter, groenpootruiter en de bosruiter komen ook allemaal even langs het eiland in leuke getalen. Op de Bol heb je vaak mooie aantallen zwarte ruiters en in de Slufter kunnen honderden groenpootruiters aanwezig zijn (met hoog water).
Maar niet alleen de gewone ruiters zijn in juli op het eiland waargenomen. Op 20 juli heeft Ruud van Beusekom namelijk genoten van een poelruiter die in De Bol verbleef en even later opvloog, en helaas niet meer is teruggevonden.

Ook een grauwe franjepoot is gezien deze maand bij de Schorren. Deze altijd fraaie vogel is net als de bijzondere poelruiter op doortrek. Deze soorten blijven dus vaak maar een uurtje om bij te tanken om daarna weer door te vliegen.

Verder is Wagejot weer helemaal verlost van alle grote sterns. Binnen een paar dagen is de hele kolonie weggevlogen en zwerft nu door het gehele Noordzeegebied, om de jongen wat te laten wennen aan het vliegen en het leven. Ze hebben allemaal, jong en oud, een zware reis naar Afrika voor de boeg over een paar maanden. In de Slufter is de gehele maand augustus nog te genieten van de grote sterns. Meestal rusten er wel tot circa 700 exemplaren bij de zeedoorgang. Daar kunt u in augustus ook heerlijk naar andere steltlopers kijken.

Zoals altijd hoeven de vogelaars die voor de zeldzaamheden op het eiland zich niet te vervelen. Vooral het einde van juli wordt weer interessant voor vogelaars omdat de herfsttrek steeds heviger wordt. Vogelaars zien dan ook een Zwarte Ooievaar op 12 juli die zelfs even ter plaatste is gegaan. Ook worden er voor Texel leuke soorten als een Grauwe klauwier en een Zwarte wouw gezien. Vooral de Zwarte wouw komt in de vorm van enkele exemplaren jaarlijks wel over Texel heen.

Op 22 juli meldt Henk Levering een uiterst zeldzame soort. Het zou gaan om de sakervalk. Deze sakervalk is eerder in Wieringen gezien door meerdere vogelaars. Terwijl de hele Nederlandse vogelaarsclub onderweg naar Wieringen was, is de vogel maar door zo’n 30 mensen gezien en is twee dagen daarna niet meer waargenomen. Tot maandag de 22ste. Henk Levering heeft de vogel over zien vliegen. Tot nog toe is verder niks van de vogel vernomen verder…

In juli zijn er ook op meerdere plekken kwartels waargenomen. Deze soort wordt vaak gehoord in lang grasland. Meestal grasland wat iets schraler en niet zo dicht is.

Op de Waddeneilanden toch een knaller; een purperreiger! Terwijl purperreigers op veel plekken algemener zijn, worden ze bijna nooit op Texel en de andere Waddeneilanden waargenomen. Op 26 juli hebben Marc Plomp en Mark Collier deze soort boven het Grote vlak gezien.

Terwijl wij weer richting de maand augustus gaan, vliegen veel vogelsoorten over het eiland en wordt het voor de vogelaars weer behoorlijk spannend. De herfsttrek gaat in Augustus weer verder en de vogels hebben hun jongen vaak alweer uitgezwaaid. Let u in augustus op de bramen en vlierstruiken, meestal worden half augustus de eerste Sperwergrasmussen weer gezien. Een bleke en groot uitgevallen grasmus die hier best zeldzaam is.

Omdat in juli de vogeltrek terug naar het zuiden alweer serieuzer gaat worden zal het aantal waarnemingen van steltlopers in augustus blijven groeien. Tijdens hoog water zijn deze vogels, zoals Rosse Grutto’s, Goudplevieren, Bonte Strandlopers, Kanoetstrandlopers en Zwarte Ruiters en Groenpootruiters goed te zien in de Mokbaai, De Slufter en aan de zuidkant van de Schorren langs de vogelboulevard. Het vogelinformatiecentrum organiseert de gehele maand augustus vogelexcursies langs de vogelboulevard en door het Nationaal Park Duinen van Texel, als u eens mee wilt met een ervaren gids kijk dan eens op www.vogelexcursiestexel.nl. Veel kijkplezier.

Rodny Stolk en Marc Plomp