Vogels in Oktober / november en vogeltips voor december 2019

De oktobermaand is voor vogelaars weer succesvol geweest op Texel. De flamingo die op 3 oktober is gevonden bij het nieuwe natuurgebied, de Prins Hendrik Zanddijk, is altijd nog aanwezig. Ook de blauwvleugeltaling die al een tijdje bij het grote vlak zit is nog aanwezig. Het lijkt er dus op dat de zeldzame soorten het hier op Texel het naar het zin hebben.

Blauwvleugeltaling (foto: Eric Menkveld).

En terwijl de dagen kouder en korter worden, komen de verschillende soorten ganzen weer het eiland op. Langs de waddendijk de Rotganzen, waar misschien wel een witbuikrotgans of zwarte rotgans tussen kan zitten. Op de akkers bij Waal en Burg en in polder Eierland zitten brandganzen, toendrarietganzen, kolganzen en grauwe ganzen.
Ook de smienten en de wintertalingen zijn er weer in grote getallen en op zee kun je zwarte zee-eenden zien. Ook is er een goede kans op grote zee-eend of een ijseend over zee. Roodhalsfuten zijn in oktober ook een graag geziene gast op het eiland.

De plevieren doen het ook nog goed in oktober. Terwijl de goudplevieren op de akkerlanden uitrusten is er af en toe ook een morinelplevier tussen gezien. Zilverplevieren worden ook regelmatig waargenomen. Qua strandlopers is het in oktober weer een stuk rustiger. De piek in de trek is geweest, al kun je ook in oktober en november best nog kanoeten tegenkomen. De paarse strandloper, onze wintergast, is daarentegen nu weer een stuk waarschijnlijker.

Morinelplevier (foto: Hugo Wieleman).

Geelpootmeeuwen, Pontische meeuwen en een vorkstaartmeeuw kun je ook in oktober en november tegenkomen, gezien de recente waarnemingen.

Pontische Meeuw (foto: Ruud van Beusekom).

Op de Noordzee is het leuk geweest in oktober. Veel bijzondere soorten zijn over zee waargenomen, en de aantallen zeevogels waren indrukwekkend. Ook in november kun je weer genoeg zien bij een goede westenwind.

Noordse Stormvogel (foto: Tim Langerak).

In oktober zijn een behoorlijk aantal zeldzaamheden gezien! Zoals je altijd wel rond oktober ziet, is dat er een Roze Spreeuw gevonden is, Sperwergrasmussen gezien zijn, Veel bladkoningen en meerdere Siberische tjiftjaffen aanwezig waren. Ook zijn er overvliegende Siberische Boompiepers waargenomen. Maar naast de gebruikelijke najaarssoorten is er dit jaar ook veel rumoer geweest rond gierzwaluwen die later vale gierzwaluwen bleken te zijn.

In november zijn de overwinterende bonte kraai alweer gezien, worden de pestvogels alweer waargenomen en hangen de appelvink en de goudvink alweer rond. Wilde en kleine zwanen staan alweer op enkele weilanden en de sneeuwgorzen vliegen rond.

Sneeuwgors (foto: Peter van der meer).

Wilde Zwaan (foto: Robert van der meer)

November is voor mensen die graag naar vogels kijken altijd een beetje een maand die nergens bij hoort. De vogeltrek loopt ten einde en de winter is meestal nog niet begonnen. De dagen zijn saai en erg kort en vaak is het weer ook niet om lang buiten te zijn. De afgelopen periode hadden we inderdaad korte dagen en heel veel regen. Maar toch waren er op Texel erg veel vogels om te bekijken.

De Flamingo die in oktober werd ontdekt in het nieuwe Natuurgebied Prins Hendrik Zanddijk heeft er de eerste helft van november prachtig rondgelopen en velen mensen bezochten het nieuwe uitkijkpunt van Staatsbosbeheer om door de Swarovski Telescoop, die daar staat, te genieten van de exotische verschijning. In de duinen langs de weg naar paal 9, het Grote Vlak, zwom de gehele maand een Blauwvleugeltaling. Dit is welliswaar een eend voor de betere vogelaars, want het betrof een vrouwtje. Deze zijn moeilijk te onderscheiden van de daar talrijk rondzwemmende Wintertaling, maar als je goed kijkt dan zie je de verschillen. Vooral de lichte vlek voor de snavel is voor deze soort heel karakteristiek.

Door de vele regen in november zagen veel natuurgebieden er prachtig uit. De waterstand was daar hoog. Waal en Burg zal er na een jaar inrichten weer prachtig uit. Erg veel water op de graslanden trekt veel vogels aan. Duizenden goudplevieren, honderden kemphanen, en vele smienten, kieviten en wulpen maken het vogelfeest daar compleet. Voor de komende weken is Waal en Burg zeker één van de gebieden die u moet bezoeken als u van vogels kijken houdt. De nieuw ingerichte Staart gaat dwars door het gebied en zowel vanaf de fiets als vanuit de auto kunt u genieten van het meest vogelrijke gebied van Texel. Half november werd er op Waal en Burg tussen de vele Kievitten een bijna witte kievit ontdekt. Dit is uniek in Nederland. De vogel lijkt het er prima naar zijn zin te hebben en blijft hopelijk de komende weken daar rondhangen.

Leucistische Kievit in Waal en Burg (Foto: Eric Menkveld).

Vogels kijken hoeft niet per se in de natuurgebieden. Dat bleek wel toen er 11 november in Den Burg een Struikrietzanger werd ontdekt. Deze vogel verbleef in wat bramen en klimop achter wat woonhuizen. De Struikrietzanger is een zeldzame doortrekker in Nederland. Dit was pas de negende waarneming voor Texel ooit.

Ook werden er in Den Burg weer de eerste Pestvogels gezien. Met hun kenmerkende permante kuifje zijn deze vogels echt een lust voor het oog. Ze eten van de late bessen die her en der nog aan de struiken en bomen hangen. Pestvogels komen uit het hoge noorden. Ieder jaar worden er wel een paar gezien, dit jaar lijkt het erop dat er een invasie gaande is. In landen ten noorden van ons worden er meer dan normaal gezien, dus wie weet volgen er in december nog vele.

In De Slufter is de groep Strandleeuwerikken weer gegroeid tot meer dan 60 exemplaren. De Strandleeuwerik is in de winter, naast het fantastische landschap, wel één van de beste redenen om De Slufter te bezoeken. De Strandleeuwerik zoekt zijn voedsel op de grond en het liefst op de vloedlijn. Met zijn fijn getekende geel zwarte kop is het een prachtige vogel die zich in De Slufter vaak makkelijk laat bekijken.

De komende maand is ook de maand voor de Rotganzen op Texel. Wist u dat er maar liefst drie verschillende soorten Rotganzen zijn. De gewone, waarvan er op Texel wel duizenden te zien zijn. De Witbuikrotgans. Hiervan zien we er iedere winter enkele en de Zwarte Rotgans. Deze is alweer gezien en iedere winter zitten er wel enkele tussen de gewone Rotganzen. Rotganzen vindt u op Texel aan de oostzijde. Vooral tussen Utopia en Oudeschild. Rotganzen houden van kort grasland waar ze overdag graag grazen. Leuk is dat we de laatste jaren bijna jaarlijks één of enkele Roodhalsganzen tussen de Rotganzen vinden. Dus blijf opletten, je weet het maar nooit.

Natuurlijk zijn er in de winter ook vele roofvogels te zien op Texel. Zo laat de Havik zich in deze periode vaak goed zien.

Wilt u ook naar vogels gaan kijken maar heeft u geen verrekijker bij u, geen probleem bij het Vogelinformatiecentrum in De Cocksdorp kunt u een verrekijker uitlenen. Daar hebben ze een uitleenservice om een dag een verrekijker te proberen. Wilt u langer een verrekijker huren dan is dat natuurlijk ook mogelijk.

Om de wintervogels zelf te kunnen ervaren organiseert het Vogelinformatiecentrum de gehele winter vele vogelexcursies die allemaal gericht zijn op de wintervogels. Neem eens een kijkje op de website www.vogelexcursiestexel.nl en daar vindt u ook alle aanbod van de vogelexcursies. Veel kijkplezier.

Rodny Stolk en Marc Plomp